Angst is een slecht raadgever, ook als het inflatie betreft

Inflatie angst is gezond. Oncontroleerbare inflatie is in de vorige eeuw een groot probleem geweest, ook in het westen. Voor hoge inflatie hoef je niet alleen naar Zimbabwe te kijken, alle landen in het westen hebben er tussen 1900 en 2000 wel last van gehad. Maar is de huidige tamtam over inflatie risico's gegrond? Of hebben mensen met een inflatoire nachtmerrie iets gemist? Ik denk het laatse. Laat me nog eens uitleggen waarom, maar nu ook meer onderbouwd dan in eerder bericht.


Phillips had een formule voor inflatie management dat zo simpel was dat hij het op zijn visitiekaartje liet drukken in de tijd dat hij bij de Centrale Bank in de VS werkte.

π = πe + a (y – yp)

waarin π staat voor inflatie, πe voor de verwachte inflatie en (y – yp) voor de feitelijke productie min het potentiële productieniveau (ookwel outputgap)

Inflatie kon volgens Phillips dus worden aangewakkerd doordat een economie boven potentieel produceert of doordat de inflatieverwachtingen stijgen. Als we nu kijken naar de stand van de huidige economie kunnen we in elk geval met een gerust hard zeggen dat we niet boven potentieel produceren. Sterk nog, gezien de plaatjes die onder andere OECD en CPB daarover produceren hoeven we daar ons tot 2015 niet druk over te maken. Dan blijven de inflatie verwachtingen nog over. Moeilijker verhaal. De inflatieverwachting in de VS ligt in een historisch perspectief helemaal niet hoog, ondanks dat media en sommige publieke figuren doen alsof dit wel zo is. Nu bestempelen mensen in de VS een inflatieverwachting van 3 procent in de VS als hoog, echter de gemiddelde inflatie in de VS ligt de afgelopen 20 jaar bijna onafgebroken tussen de 3 en de 4% (zie in dit document figuur 7). De inflatieverwachting ligt ook sinds begin jaren 90 ook onafgebroken tussen de 3 en de 4%. We kunnen we dus van alles achter zoeken, maar misschien is het verwachtingsmanagement omtrent inflatie van de Amerikaanse Centrale Bank wel gewoon succesvol. Misschien weten markten niet waar het heen gaat en waar ze aantoe zijn en zijn verwachtingen omtrent inflatie daarom gewoon "vlak"gebleven zoals we tijdens deze crisis ook erder op grondstofmarkten gezien hebben (ja in deze crisis veel bewijs dat de effeciënte markthypothese niet opgaat, in elk geval niet in tijden van crisis).

In elk geval, en dit is er een in de categorie inflatieverwachtingen, zo lang mensen geld op de bank zetten om schulden af te lossen en er geen vraag is zal de monetaire verruiming niet effectief blijken. Zolang banken zelfs bij vraag naar geld minder uitlenen dan ze in het verleden gedaan zouden hebben zal het expansieve monetaire beleid niet erg effectief zijn. En zal het dus voorlopig met de inflatie wel meevallen.

Het enige echt spannende in dit vraagstuk is hoe en wanneer ga je al het geld dat nu in omloop is gebracht weer uit de markt trekken. Ik ben blij dat ik geen centrale bankier ben.