zaterdag 19 oktober 2013

Gister bij Shiller

Gister was ik bij de Tinbergenlezing met nobelprijswinnaar Shiller. Arnoud Boot deed de introductie en vergat Shiller te feliciteren met zijn prijs. Beetje slordig.

De lezing zelf was leuk. Shiller bleek een professor met humor. Ik vermaakte me best. Wat was meest opvallend?

1) Shiller maakte een mooi plaatje van de huizenprijzen op de Herengracht in Amsterdam sinds ergens in 1600. Nog nooit hadden we zo'n grote bubbel in de huizenprijzen als in 2008. We waren in de plaatjes van Shiller een stukje van de piek. Maar als ik het plaatje zo zag was er nog erg veel neerwaardse ruimte. Sterker nog, zelfs op huidige prijsniveau zaten de huizenprijzen nog ruim boven de piek van de vorige bubbel (2008 niet meegerekend dus).

2) Shiller vergelijkt het ontstaan van bubbels met de uitbraak van een epedemie op basis van een model uit de gezondheidswetenschappen. En het gedrag wat erbij hoort een "mental illness". Daarmee doelt hij op de hysterie die nodig is om een bubbel te creeren. Daarvoor heb je volgens Shiller vrije media nodig omdat iemand het vuurtje op moet porren. Vandaar dat de eerste bubbel in Nederland was (tulpenbollen). Nederland had namelijk, naast de eer van vele financiële innovaties, de eer als eerste vrije pers te hebben.

3) Het pleidooi voor verder gaande financiële innovatie. Financiële innovatie levert welvaartswinst op in de wereld van Shiller. Hij had het daarbij echter niet over verpakte sub-primehypotheken en andere creatieve alchemie. Maar over het idee dat financiële innovatie een verzekering kan geven tegen overwachte risico's die de maatschappij negatief zouden raken. Zo besprak hij oa het idee om nu vast te leggen dat inkomens voor 75% worden wegbelast (of mensen verplicht moeten gaan schenken aan goede doelen) als door globalisering de inkomensverdeling extreme scheef zou worden. Ook dat is in de wereld van Shiller financiële innovatie.

4) Hij zich meer zorgen maakt over de polarisatie in de VS dan de omvang van de staatsschuld.

Shiller is dus naast slim (ander had hij nooit een Nobelprijs gekregen) ook idealist. Het was een plezier er een uurtje naar te luisteren.